PASLANMAZ ÇELIK

TANIMI VE ÖZELLIKLERI

Paslanmaz çeliklerin içerdikleri yüksek oranda krom (Cr) ve Nikel (ni) sayesinde atmosferik kosullara, suya, asitlere ve yüksek sicakliktaki ortamlara dayanikli çeliklerdir.

Bu lementlerden hariç ilave edilen bakir (Cu), titanyum (Ti) gibi elementlerle de paslanmazlar çok degisik amaçlar için kullanilir.

Dayanikliligi, güvenilirligi, yaygin kullanim alani, çevre dostu özelligi ve bir çok teknik üstünlügü ile çagdas toplum yasantisinin ayrilmaz bir parçasi olan demir çelik, geçmisten bu yana, sanayilesmenin temelini ve kalkinmanin itici gücünü olusturmaktadir. Insanlik tarihinin geçirdigi tüm evrelerde, toplumlarin gelismesine katkida bulunan demir çelik, bu özelligi ile stratejik bir ürün olarak kabul edilmektedir.

Çelik ürünlerini genel olarak üç ana baslik altinda toplamak mümkündür.

Uzun çelik ürünleri (yuvarlak insaaat demirleri, hafif, orta ve agir profiller v.b.)

Yassi çelik ürünleri (sicak haddelenmis yassi çelik, levha, soguk haddelenmis yassi çelik, kolay kapli yassi çelik (teneke), galvanizli yassi çelik v.b.)

Vasifli çelik ürünleri (makine takim çelikleri, paslanmaz çelik vb)

Paslanmaz çelik, esas olarak paslanmayan çeliklerin genel adidir. Özellikle nikel ve molibden çeligin paslanmazlik özelligini iyilestirmek için alasim yapiminda kullanilsa da paslanmazligi saglayan ana element kromdur. Paslanmazlik için gerekli krom miktari (kütle olarak en az) 10,5tir. Dünyada üretilen çeligin çogu karbon ve alasimli çeliktir. Karbon ve alasimli çelige göre paslanmaz çeligin, daha küçük fakat cazip ve gelisen bir pazari vardir. Paslanmaz çelik degisik kullanim alanlarinda koruyucu bir kaplamaya sahip karbon çelikleri, alüminyum, pirinç ve tunçla rekabet etmektedir. Paslanmaz çelikteki kromun oksijenebüyük bir yakinligivardir. Krom oksijenle kasilastiginda çeligin yüzeyinde moleküler düzeyde bir krom oksit filmi olusur. Bu filmin kalinligi 130 Angstrom (1 Angstrom=10-6 cm)'dür. Krom oksit katmani edilgin, kuvvetli ve kendi kendini yenileme özelligine sahiptir. Edilgin diger malzemelerle tepkimeye girmeyenn, etkin olmayandir. Kuvvetli, demek ise çelik yüzeyine iyi yapismis, yerinden kolayca sökülemez demektir. Yenilenebilir demek , eger krom oksit katmani asinirsa veya zorla yüzeyden sökülürse çeligin içindeki krom tekrar havayla hemen yeni bir krom oksit katmani olusturur demektir.